หลักการทำงานของโซลินอยด์วาล์ว

โซลินอยด์วาล์ว

โซลินอยด์วาล์วหรือวาล์วน้ำไฟฟ้าหรือวาล์วควบคุมทิศทาง เป็นอุปกรณ์ ปิด-เปิด ของเหลวและก๊าซ เช่น เครื่องกรองน้ำRO,ท่อน้ำ,ก๊าซ,น้ำมัน เมื่อจ่ายไฟให้อุปกรณ์นี้ มีทั้งแบบโซลินอยด์วาล์วพลาสติก โซลินอยด์วาล์วทองเหลือง CPVC Valve สำหรับงานเคมีบางชนิด มีขนาดต่างๆ 1/8นิ้ว,1/4นิ้ว, 3/4นิ้ว, 1/2นิ้ว, 1นิ้ว, 1.1/4นิ้ว, 1.1/2นิ้ว, 2นิ้ว เป็นระบบ Normally Close (N/C)

โซลินอยด์วาล์ว โดยการสั่งงานด้วยขดลวดไฟฟ้า เป็นส่วนหนึ่งของวาล์วควบคุมทิศทาง การทำงานของวาล์วเริ่มจากการส่งกระแสไฟไปที่ขดลวดเหนื่ยวนำ ทำให้เกิดสนามแม่เหล็กหรือที่เรียกว่า "โซลินอยด์" เพื่อควบคุมการทำงานของวาล์ว จึงเรียกว่า "โซลินอยด์วาล์ว" โดยโซลินอยด์วาล์วมีการทำงานตามรูปแบบของสปูนหรือแกนอาเมเจอร์ของวาล์วนั้นๆ หรือสังเกตประเภทของวาล์วได้จากสัญลักษณ์วาล์ว(Symbol) ซึ่งแบ่งประเภทวาล์ว โซลินอยด์วาล์วในร้านเราส่วนมากจะนำไปใช้ในเครื่องกรองน้ำดื่มRO,อุตสาหกรรมบำบัดน้ำ, อุตสาหกรรมอาหารและยา, อุตสาหกรรมสิ่งทอ, ในเครื่องปรับอากาศ, ตู้เย็น, เครื่องชงกาแฟ และรถยนต์

หลักการทำงานของโซลินอยด์วาล์ว (Solenoid valve)

โซลินอยด์วาล์ว (Solenoid Valve) คือ วาล์วที่ทำงานด้วยไฟฟ้าที่ใช้ควบคุมปริมาตรของของไหลที่ไหลผ่านท่อ โดยการเปิดหรือปิดที่รู orifices ของตัววาล์ว การทำงานของโซลินอยด์วาล์ว  โดยทั่วไปมีการควบคุมให้เปิดปิดได้ด้วย 3 ระบบ คือระบบเปิดปิดโดยตรง ระบบเปิดปิดทางอ้อม และระบบลูกผสม

1. ระบบเปิดปิดโดยตรง (Direct acting)

โซลินอยด์วาล์ว 2 ทาง ที่มีระบบการทำงานแบบเปิดปิดโดยตรงนั้น  มีทางเข้าหนึ่งทางและทางออกหนึ่งทาง ทุ่น (plunger) ซึ่งมีซีลอยู่ปลายด้านล่างทำหน้าที่เปิดและปิดรูทางผ่าน (orifice) ของของไหลเมื่อจ่ายไฟฟ้าเข้าหรือหยุดจ่ายไฟที่คอยล์ของวาล์ว

ข้อควรระวัง !! ในการใช้วาล์วที่ทำงานด้วยระบบนี้คือเมื่อมีการเพิ่มความดัน (pressure) ของของไหลในระบบ จะทำให้ต้องใช้แรงมากขึ้นในการเปิดวาล์ว หากความดันของของไหลสูงกว่าที่กำลังของคอยล์จะเปิดวาล์วได้ วาล์วนั้นก็จะไม่ทำงานถึงแม้ว่า จะมีการจ่ายไฟฟ้าแล้วก็ตาม

2. ระบบเปิดปิดทางอ้อม (Pilot control)

ระบบการทำงาน วาล์วเปิด-ปิดโดยอาศัยหลักการความต่างของความดัน กล่าวคือ มีการจ่ายไฟเข้าคอยล์เพื่อให้ Plunger ยก Pilot Seal ขึ้นทำให้ของเหลวที่อยู่ด้านบนของแผ่นไดอะแฟรมไหลผ่านซึ่งจะทำให้ความดันด้านบนแผ่นไดอะแฟรมลดลงต่ำกว่าความดันของของไหลที่ไหลเข้ามา จึงทำให้แผ่นไดอะแฟรมยกขึ้นซึ่งจะทำให้เกิดการเปิดของวาล์

โครงสร้างแบบนี้จะใช้กับวาล์วที่มีขนาด 3/8” ขึ้นไป ในขณะที่คอยล์ไม่จำเป็นต้องมีขนาดใหญ่  เพราะคอยล์ทำหน้าที่เพียงแค่เปิดรู Pilot จึงทำให้ราคาถูกและเป็นที่นิยมใช้กันอย่างแพร่หลาย

ข้อควรระวัง !! เนื่องจากต้องอาศัยความดันของของไหลในการช่วยเปิด-ปิด  ดังนั้นจึงไม่สามารถนำไปใช้กับงานที่ของไหลมีความดันต่ำได้

3. ระบบลูกผสม (Combined Operation)

ระบบการทำงานแบบลูกผสมนั้นมีทางเข้าหนึ่งทางและทางออกหนึ่งทาง การเปิดรูผ่านหลัก (orifice) ซึ่งอยู่ภายในตัววาล์วนั้นเป็นการผสมผสานทั้งการทำให้ความดันของพื้นที่ด้านบนและ ด้านล่างของแผ่นไดอะแฟรมเสียสมดุลย์บวกกับแรงที่ทุ่น (plunger) ของโซลินอยด์วาล์วช่วยออกแรงยกแผ่นไดอะแฟรมโดยตรงด้วย การทำงานหลักๆของแผ่นไดอะแฟรมก็เหมือนกับระบบ เปิดปิดทางอ้อมจะต่างก็ตรงที่ว่าแม้จะมีความดันขาเข้าเพียงน้อยนิดวาล์วก็สามารถเปิดได้ด้วยแรงยกของทุ่น (plunger)

ข้อควรระวังในการติดตั้งโซลินอยด์

1.ตรวจสอบคุณสมบัติต่างๆของโซลินอยด์วาล์วให้ละเอียดดังต่อไปนี้

-ชนิดของของเหลว หรือตัวกลางที่ไหลผ่านวาล์ว

-อุณหภูมิของของเหลวหรือตัวกลางที่ไหลผ่านวาล์ว

-แรงดันไฟฟ้าที่ใช้

-วัสดุและชิ้นส่วนต่างๆของวาล์ว เหมาะสมกับการใช้งานหรือไม่

2.ทำความสะอาด ฝุ่น,สนิม ตะกอนที่เกิดจากการเชื่อมในท่อด้วยน้ำยาเคมี หรือของเหลวที่มี ความดันสูง

3.ติดตัวกรอง (Y-Strainer) ก่อนเข้าตัววาล์วและติดตั้งเกทวาล์วบายพาสไว้ เพื่อความสะอาด ในการซ่อมบำรุง และการดูแลรักษา

4.ถ้าระดับแรงดันไฟฟ้าสูง หรือต่ำควรใช้ตัวควบคุมกำลังไฟ

5.ห้ามใช้โซลินอยด์วาล์วในระบบที่ของไหลมีความร้อนสูงกว่าที่กำหนดหรือมี การเย็นตัวลง จนกลายเป็นของแข็ง หรือมีส่วนที่ไม่ละลาย

6.ไม่ควรใช้งานโซลินอยด์วาล์ว ทำงานเปิด-ปิด แบบถี่ๆอย่างต่อเนื่อง เพราะจะทำให้เกิดความ เสียหายได้ง่าย

มอเตอร์วาล์ว โซลินอยด์วาล์ว วาล์วผีเสื้อ